9.Uwarunkowania i diagnoza stanu rozwoju -Analiza SWOT

 

Analiza SWOT

Waloryzacja
Cecha	Mocne strony	Słabe strony	Szanse	Zagrożenia
1.0 UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNO-PRZYRODNICZE	-korzystne położenie geograficzne  – granica z Niemcami, bliskość Szczecina, droga krajowa nr 31 relacji Szczecin – Gryfino – Chojna – Sarbinowo – Kostrzyn – Słubice, nadodrzańskie położenie – droga wodna Świnoujście – Szczecin – Gryfino – Wrocław -korzystne warunki środowiska naturalnego -atrakcyjność krajobrazowa i przyrodnicza – Równina Wełtyńska – falista, pagórkowata wysoczyzna z płaskimi równinami i zagłębieniami oraz Dolina Dolnej Odry z malowniczymi tarasami erozyjno – akumulacyjnymi -zasoby leśne – ponad 20% -duże zasoby zbiorników i cieków wodnych – 23 jeziora o powierzchni powyżej 1 ha, liczne polodowcowe oczka wodne i unikalny obszar Międzyodrza z siecią licznych kanałów -Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry -Szczeciński Park Krajobrazowy	-niedostateczne egzekwowanie prawa w zakresie ochrony środowiska -zanieczyszczenie okolic Zespołu Elektrowni „Dolna Odra” S.A. w Nowym Czarnowie -niedostateczna ochrona unikalnych okazów flory i fauny -niska świadomość ekologiczna mieszkańców -duże nasilenie ruchu kołowego przez gminę powoduje znaczne zanieczyszczenie środowiska spalinami	-rozwój turystyczny gminy z  wykorzystaniem posiadanych walorów naturalnych środowiska -zagospodarowanie turystyczne Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry z poszanowaniem wartości przyrodniczych -rozwój współpracy w ramach Euroregionu Pomerania -wykorzystanie granicy zachodniej – turystyka sentymentalna -współpraca z sąsiednimi gminami -tworzenie wspólnej sieci połączeń komunikacyjnych i szlaków turystycznych -integracja z Unią Europejską -możliwość  wzrostu lesistości poprzez zalesianie najsłabszych rolniczo gruntów oraz nieużytków -moda na ekologię, tworzenie mocnego lobby ekologicznego w gminie -położenie większego nacisku na edukację ekologiczną -wzrastająca świadomość potrzeby współpracy ekologicznej - realizacja programu „Natura 2000”	-degradacja środowiska naturalnego w całym regionie, spowodowana nie w pełni rozwiązanymi problemami związanymi z gospodarką odpadami -pogarszający się stan dróg i bezpieczeństwa ruchu kołowego wraz z nasilającym się ruchem tranzytowym przez gminę -słaba współpraca z polskimi i światowymi organizacjami – fundacjami, dysponującymi środkami finansującymi inwestycje z zakresu ochrony środowiska -rabunkowa gospodarka zasobami naturalnymi
2.0 WARUNKI  AGROPRZY RODNICZE I ROLNICTWO	-duża powierzchnia użytków rolnych – 53% powierzchni ogółem -w strukturze użytków rolnych 81,87% stanowią grunty orne -wśród gruntów ornych dominują gleby średnie i dobre zajmujące 82% powierzchni gruntów ornych -istniejące obszary intensywnej produkcji rolnej – m. Wełtyń, Wirów, Chwarstnica, Sobieradz, Borzym, Bartkowo                                   -posiadane zasoby naturalne, żwir -zasoby leśne – ponad 20% jako potencjalne źródło surowca tartacznego oraz runa leśnego i zwierzyny łownej -dobre warunki do produkcji        warzyw z możliwością bezpośredniej sprzedaży -potencjał taniej siły roboczej -stosunkowo dobra dostępność do punktów zaopatrzenia w środki do produkcji w otoczeniu gminy -istniejące gospodarstwa rybackie na kanale Odry i stawowe w Mielenku, Osuchu, Wirowie, Gajkach i Borzymiu	-duża ilość gospodarstw drobnych  –  85,54 % to gospodarstwa do 15 ha -niski poziom nawożenia -zakwaszone gleby -upadek rolnictwa w sąsiedztwie „Dolnej Odry” -brak gospodarstw ekologicznych i agroturystycznych -niska opłacalność produkcji rolnej -problemy ze zbytem, brak wieloletnich kontraktów -brak współpracy z zakładami przetwórstwa rolnego -brak kapitału i trudności w jego akumulacji -niskie kwalifikacje rolników, przewaga postaw biernych i niewiary we własne możliwości -brak współpracy producentów rolnych w zakresie produkcji, przetwarzania, zaopatrzenia i zbytu -dekapitalizacja budynków, budowli i maszyn oraz  urządzeń  rolniczych -zaniedbania w zakresie konserwacji urządzeń melioracyjnych -słaba kondycja ekonomiczna funkcjonujących gospodarstw rolnych -upadek PGR i niezagospodarowana ziemia po pegeerowska -słabe przygotowanie zawodowe i bierność byłych pracowników PGR	-rozwój przetwórstwa rolno – spożywczego w regionie i w gminie ( np. m. Kartno – przetwórnia owoców i warzyw) -rozwój rybactwa śródlądowego i przetwórstwa rybnego -intensywny rozwój warzywnictwa gruntowego w północnej części gminy -budowa i rozbudowa infrastruktury wiejskiej -możliwość wzrostu produkcji do bezpośredniego spożycia w sezonie wypoczynkowym -stworzenie warunków formalno – prawnych oraz ekonomicznych do tworzenia różnych form integracji poziomej i pionowej w sektorze rolnym i leśnym -optymalne wykorzystanie potencjału produkcyjnego leśnictwa, rybactwa  i  rolnictwa, przyrody oraz istniejącej infrastruktury na obszarach wiejskich -wykorzystanie zasobów naturalnych oraz innych form działalności pozarolniczej na wsi -rozwój przemysłu drzewnego w gminie -stabilność istnienia i ciągłość lasów – ekologia i ekonomia prac leśnych, zalesianie gruntów słabych rolniczo -dobra, jasna i precyzyjna polityka państwa, wspierająca wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich -pełna integracja z Unią Europejską na równoprawnych i partnerskich warunkach -wzrost opłacalności produkcji rolnej -dostęp do tanich kredytów na rozwój terenów wiejskich -rozwój przedsiębiorczości i poszukiwanie alternatywnych kierunków produkcji -moda na wypoczynek na wsi w gospodarstwach agroturystycznych -uchwalenie ustawy o rolnictwie ekologicznym, rozwój gospodarstw ekologicznych i produkcja na eksport -wykorzystanie światowych trendów i mody w zakresie turystyki wiejskiej w tym agroturystyki -wykorzystanie możliwości produkcji materiału szkółkarskiego przez miejscowe nadleśnictwo do zalesień gruntów rolniczo najsłabszych, dotacje na zalesianie	-przedłużający się kryzys w rolnictwie -niski poziom inwestowania w gospodarstwach rolnych – dalsza dekapitalizacja majątku -ubożenie rolników, wzrost patologii społecznych -niewłaściwa, niestabilna polityka rolna Państwa -dalsza dekoniunktura w rolnictwie -uwarunkowania makroekonomiczne (brak sprawnego rynku rolnego, niskie ceny) -brak płynności finansowej gospodarstw rolnych, ograniczenie inwestowania i produkcji kapitałochłonnej -wzrastające ceny środków do produkcji rolnej -napływ tańszych produktów rolnych z zagranicy i z regionów Polski o korzystniejszych warunkach agroprzyrodniczych -drogie i trudnodostępne kredyty dla rolnictwa -przedłużający się okres przedakcesyjny do Unii Europejskiej -degradacja terenów rolnych i leśnych na terenach uprzemysłowionych -reprywatyzacja lasów państwowych
3.0 TURYSTYKA	-atrakcyjne, unikalne środowisko przyrodniczo – krajobrazowe (Dolina Dolnej Odry, Szczeciński Park Krajobrazowy, lasy, jeziora, malownicze krajobrazy, pomniki przyrody „Krzywy Las”,   parki podworskie, użytki ekologiczne) -liczne i cenne kulturowo zabytki architektoniczne i archeologiczne w Gryfinie, jednym z najstarszych miast Pomorza Zachodniego oraz głównie sakralne zabytki w pozostałych miejscowościach gminy, osady i cmentarzyska z różnych epok -istniejąca sieć szlaków pieszych i rowerowych oraz wodnych: -dogodne warunki komunikacyjne -Centrum Wodne „Laguna” -niezamarzający zimą akwen w rejonie Elektrowni Dolna Odra -działalność Dyrekcji Zespołu Parków Krajobrazowych Dolina Dolnej Odry	-słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna -brak przystani żeglarskiej -brak schroniska młodzieżowego i pól namiotowych -brak dostępu do jezior i kąpielisk wiejskich, brak zagospodarowania jezior: Sobieradz, Wełtyń, Borzym, Zamkowe -niezagospodarowane bulwary nadbrzeżne -niezadowalający stan czystości wód powierzchniowych, zwłaszcza rzek -mała liczba i niewystarczający standard usług gastronomiczno -noclegowych  -niewykorzystane szlaki i możliwości rozwoju turystyki kwalifikowanej - promocja gminy i regionu -brak profesjonalnej kadry obsługi ruchu turystycznego, słaba znajomość języków obcych -krótki sezon turystyczno – wypoczynkowy, dominuje wypoczynek letni -niewystarczająca ilość imprez o zasięgu regionalnym, ogólnopolskim – promujących gminę -brak aktywnej informacji turystycznej -mała oferta wypoczynku sobotnio – niedzielnego -zaniedbania w estetyce posesji wiejskich -zły stan niektórych szlaków turystycznych -brak kompleksowego gminnego programu rozwoju turystyki -niedostateczne wykorzystanie walorów gminy -zaniedbane zespoły parkowe -brak kredytów preferencyjnych na wspomaganie rozwoju turystyki i wypoczynku na wsi	-współpraca z gminami sąsiednimi w zakresie rozwoju  turystyki w regionie -wykorzystanie niezamarzającego akwenu w rejonie Elektrowni Dolna Odra -rozbudowa Centrum Wodnego Laguna – kompleks rekreacyjny i rehabilitacyjno – leczniczy -budowa hali widowiskowo - sportowej -rozbudowa ośrodka sportów wodnych – rozwój kajakarstwa i żeglarstwa -przedłużenie sezonu wypoczynkowego poprzez np. rozwój sportów zimowych czy całoroczne szkolenia żeglarskie, płetwonurków, ratowników itp. -przejście graniczne Gryfino – Mescherin dla samochodów osobowych -opracowanie kalendarza imprez i katalogu atrakcji turystycznych w gminie -opracowanie i wdrożenie programu rozwoju turystycznego gminy -wsparcie zewnętrzne na odrestaurowanie zabytków i parków w gminie -rozwój i współpraca gospodarstw agroturystycznych -rozwój współpracy zagranicznej -poprawa standardu istniejącej bazy turystyczno – wypoczynkowej -preferencje podatkowe dla podmiotów gospodarczych zainteresowanych inwestycjami turystycznymi w gminie -racjonalne zagospodarowanie terenów wyłączonych z użytkowania rolniczego i przeznaczonych na rozwój infrastruktury turystycznej (pola namiotowe, campingowe, karawaning) -tańsza od nadmorskiej oferta turystyczna -wczasy rodzinne o wysokim standardzie -współpraca z nadleśnictwem i Parkami Krajobrazowymi w zakresie rozwoju turystycznego gminy -rozwój turystyki sentymentalnej i kontaktów transgranicznych -turystyczny rozwój regionu zgodnie ze strategią rozwoju województwa zachodniopomorskiego	-niskie kwalifikacje mieszkańców do prowadzenia działalności turystycznej -brak dofinansowania państwa na renowację zabytków architektonicznych i przyrodniczych -słaba współpraca z sąsiednimi gminami w zakresie turystycznego rozwoju regionu -moda na wypoczynek poza granicami kraju oraz w ośrodkach nadmorskich i górskich -powolny zwrot kapitału inwestycyjnego ze względu na krótki sezon turystyczny -odpływ turystów do innych, bardziej atrakcyjnych ośrodków -zła polityka ochrony wód i innych zasobów naturalnych – degradacja środowiska
4.0 LUDNOŚĆ, ZATRUDNIENIE, BEZROBOCIE	-tendencja wzrostowa liczby ludności (1995 – 1999 o 593 os – 1,9%) -dodatnie saldo migracji w mieście i na wsi -miejscowości rozwojowe: Gardno, Nowe Czarnowo, Wełtyń, Daleszewo i miasto Gryfino -wzrost liczby mieszkańców w wieku produkcyjnym -duży potencjał intelektualny i mobilny mieszkańców	-przyrost naturalny – wyraźna tendencja malejąca -przewaga liczby ludności biernej zawodowo nad czynną zawodowo -największy poziom osób bezrobotnych w wieku mobilnym -wśród zarejestrowanych bezrobotnych większość stanowią osoby posiadające niskie kwalifikacje (35,4% w II kw.2000 zarejestrowanych bezrobotnych posiada wykształcenie podstawowe) oraz kobiety -duże bezrobocie ukryte, zwłaszcza na terenach wiejskich, w rolnictwie	-zdynamizowanie procesów alternatywnego zarabiania przez mieszkańców wsi -przechodzenie państwa od polityki rolnej do polityki wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich -zagospodarowanie obiektów po byłych PGR – np. rozwój przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego -inwestor strategiczny -wspólne przedsięwzięcia infrastrukturalne, gospodarcze, społeczne, kulturalne z gminami ościennymi -wykorzystanie środków pomocowych UE -utworzenie gminnego centrum przedsiębiorczości -ścisła współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy i racjonalne wykorzystywanie możliwości wspierania tworzenia nowych miejsc pracy -stworzenie dogodnych warunków kształcenia dla młodzieży szczególnie uzdolnionej z terenów wiejskich	-brak dobrej współpracy międzygminnej i planowania długookresowego -brak środków na walkę z bezrobociem -brak aktywności społecznej i przedsiębiorczości, brak postaw rynkowych -patologie społeczne -pogłębiające się trudności w dostępie do edukacji i kultury -pogłębiające się ubożenie terenów wiejskich -odpływ ludzi wykształconych, inicjatywnych, ze względu na brak atrakcyjnych ofert pracy -zaniechanie dalszej edukacji po ukończeniu gimnazjum na obszarach wiejskich
5.0 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
5.1 Sieć osadnicza	-dominujące ośrodki – Gryfino, Nowe Czarnowo -wolne tereny pod budownictwo (stałe i letniskowe) na terenie gminy -wolne tereny pod inwestycje turystyczne -działalność TBS	-brak pełnej infrastruktury technicznej w sieci osadniczej -brak opracowanej długofalowej koncepcji rozwoju sieci osadniczej, usługowej i innej w gminie -za mało mieszkań komunalnych i środków na remonty istniejących budynków	-możliwość poprawy i unowocześnienia sieci osadniczej w gminie po zagospodarowaniu terenów pod budownictwo -rozwój budownictwa mieszkaniowego w ramach Towarzystwa Budownictwa Społecznego	-ubożenie społeczeństwa, brak tanich kredytów na rozwój budownictwa mieszkaniowego
5.2 Komunikacja	korzystny istniejący układ komunikacyjny: droga krajowa nr 31 Szczecin – Gryfino – Kostrzyn – Słubice, trzy odcinki dróg wojewódzkich, linie kolejowe magistrala Szczecin – Wrocław i lokalna Gryfino – Pyrzyce, drogi wodne z portami rzecznymi w Gryfinie i Nowym Czarnowie dobrze rozwinięta sieć dróg gęstość sieci dróg – 119 km /100 km2  - dobrze rozwinięta komunikacja zbiorowa umożliwia połączenia lokalne i krajowe dobrze rozwinięta komunikacja autobusowa PKS dociera do wszystkich miejscowości w gminie dalekobieżne linie PKS	-droga nr 31 obciążona dużym ruchem tranzytowym znaczna część dróg wąska brak utwardzonych poboczy brak chodników dla pieszych na terenie zabudowanym brak bezpiecznych ciągów komunikacyjnych dla dzieci uczęszczających do szkół ( ciągi piesze i rowerowe) brak obwodnicy dla miasta zły stan techniczny dużej części dróg  niewystarczająca ilość środków na remonty i modernizację dróg infrastruktury komunikacyjnej zbyt duże oblężenie dróg w sezonie letnim (lipiec, sierpień – wzrost średniego dobowego ruchu o ponad 50%) problemy komunikacyjne na wsi w okresie zimowym słabo rozwinięta infrastruktura obsługi turystycznej przy szlakach komunikacyjnych (parkingi, gastronomia itp.)	-modernizacja drogi nr 31 wschodnia obwodnica Gryfina -pełne wyposażenie gminy we wszystkie media drogowej infrastruktury technicznej poprawa stanu dróg, rozbudowa i modernizacja przyczyni się do rozwoju gospodarczego gminy szansa na rozwój firm i usług transportowych rozwój przedsiębiorczości mieszkańców dalszy rozwój turystyki	dalsza degradacja istniejącej infrastruktury drogowej obecny stan dróg może ograniczyć rozwój gospodarczy gminy ograniczenie rozwoju turystyki weekendowej i przyjazdu turystów zmotoryzowanych utrata rynku usług turystycznych ograniczenie komunikacji zbiorowej może przyczynić się do wzrostu bezrobocia na terenach wiejskich
5.3 Zaopatrzenie w wodę	zasoby wód podziemnych na terenie gminy pozwalają na zaspokojenie potrzeb mieszkańców i innych odbiorców zasoby wód termalnych i mineralnych 98%mieszkańców miasta Gryfino i 66% mieszkańców wsi korzysta ze zbiorowych systemów zaopatrzenia w wodę systematycznie prowadzone budowa, rozbudowa i modernizacja istniejącej sieci wodociągowej	stan czystości wód powierzchniowych oraz występujące zagrożenie powodziowe, zwłaszcza przez Odrę  niezadowalający stan techniczny większości ujęć wody, stacji uzdatniania i niektórych odcinków sieci wodociągowych w dziewięciu miejscowościach gminy brak sieci wodociągowej lub wymagają one rozbudowy	realizacja programu gospodarki wodnej na terenie gminy uzyskanie wsparcia finansowego z różnych źródeł dla realizacji programu poprawy stanu technicznego urządzeń wodnych poprawa oferty inwestycyjnej (terenów budowlanych) lepsze bezpieczeństwo sanitarne mieszkańców	stan techniczny niektórych wodociągów może utrudnić prowadzenie właściwej gospodarki wodnej zróżnicowanie jakości wody może stanowić zagrożenie dla mieszkańców i nie sprzyja prawidłowej sanitacji gminy brak alternatywnych możliwości zaopatrzenia w wodę przy istniejących ujęciach w przypadku awarii
5.4 Gospodarka ściekami i usuwanie odpadów	mechaniczno – biologiczne oczyszczalnie ścieków - największa, o przepustowości 5000 m3/ dobę w Gryfinie zorganizowany system zbiórki i wywozu komunalnych odpadów stałych na gminne składowisko częściowa, selektywna zbiórka odpadów	zły stan techniczny niewielkich, wiejskich oczyszczalni ścieków niepełne objęcie wywozem zorganizowanym odpadów stałych brak systemu selektywnej zbiórki odpadów brak odpowiedniego systemu segregacji i recyklingu odpadów na wysypisku brak kanalizacji i oczyszczania ścieków w większości miejscowości w gminie oraz kompleksowego programu gospodarki ściekowej – niewielki % ścieków jest oczyszczane oczyszczanie ścieków w niektórych miejscowościach odbywa się poprzez system zbiorników bezodpływowych i dołów chłonnych brak systemów odprowadzenia wód deszczowych	rozwiązany problem gospodarki odpadami i ściekami w gminie to likwidacja barier ograniczających inwestycje mieszkaniowe, turystyczne oraz ogólne warunki życia mieszkańców rozbudowa i modernizacja oczyszczalni w Gryfinie – powiększenie wydajności o 2500 m3 /dobę doprowadzenie do pełnej sanitacji gminy wraz z rozwiązaniem wszystkich problemów dotyczących infrastruktury komunalnej budowa oraz usprawnienie istniejącej kanalizacji deszczowej usprawnienie składowiska odpadów z segregacją i recyklingiem rozbudowa i modernizacja gminnego wysypiska odpadów stałych możliwość pozyskania zewnętrznego zasilania finansowego na nowe i kontynuowane inwestycje poprawiające gospodarkę ściekową i odpadami stałymi (Bank Światowy, SAPARD, ISPA, WFOŚ i GW, itp.)	utrudnienia w pełnej ochronie środowiska w gminie  niewystarczająca ilość środków na pełną sanitację gminy „zła” gospodarka ściekami i odpadami może spowodować występowanie „dzikich” wysypisk w lasach i na terenach rolniczych duże wahania w skali produkcji odpadów w roku. W sezonie letnim wzrasta produkcja tych odpadów dalsze stosowanie tworzyw sztucznych do pakowania artykułów spożywczych
5.4 Regulacja  stosunków wodnych	powierzchnia zmeliorowanych gruntów – 4123 ha mechanicznie odwadniane – powierzchnia 1501 ha wały przeciwpowodziowe o długości 25,8 km	niezadowalający stan techniczny  istniejących wałów przeciwpowodziowych nie wszystkie obszary zagrożone powodzią chronione są wałami	-korekta obowiązującego obecnie programu Odra 2006, nie obejmującego obszaru dolnej Odry	-zagrożenia powodziowe – inwestycja związana z zabezpieczeniem gminy przed groźbą powodzi przekracza jej możliwości, wymaga decyzji centralnych
5.5 Telekomunikacja	do kablowej sieci telefonicznej, włączone są wszystkie miejscowości gminy wysoki wskaźnik telefonizacji - 32 telefony /100 mieszkańców (miasto) dobrze funkcjonujące telefonie komórkowe	-niski wskaźnik gęstości - tylko 9 na wsi, w kraju na terenach wiejskich wskaźnik ten wynosi 11,36 w sezonie letnim zbyt mała ilość stałych, ogólnodostępnych punktów telefonicznych	-wzrost gęstości telefonicznej to korzystniejsza oferta inwestycyjna oraz pobudzenie gospodarcze i społeczne terenów wiejskich pełny dostęp do INTERNETU oraz poprawa informacji o ofercie turystycznej
5.6 Elektrotechnika i ciepłownictwo	bardzo dobre warunki zasilania w energię elektryczną gminy stan techniczny sieci i urządzeń energetycznych zadawalający zainstalowana moc przekracza obecne zapotrzebowanie na energię elektryczną powszechna aprobata potrzeby zmiany systemu ogrzewania z paliwa stałego na paliwo ekologiczne do sieci gazowej włączone jest pięć miejscowości gminy	-część urządzeń energetycznych wymaga modernizacji rosnąca koncentracja zanieczyszczeń w atmosferze - większość kotłowni w gminie, opalana paliwem stałym, wymaga modernizacji relatywnie wysokie i rosnące w ostatnim czasie ceny paliw (gazu, oleju) ograniczają pozytywne decyzje zmiany systemu ogrzewania na ekologiczne większość zabudowań nie posiada nowoczesnych systemów ociepleń – termo modernizacja to oszczędności w zużyciu energii cieplnej dochodzące do 40%	efektywne wykorzystanie źródeł ciepła i ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery realizacja programu gazyfikacji gminy realizacja programu kompleksowej modernizacji systemu oświetlenia drogowego wykorzystanie źródeł energii odnawialnej	większość gospodarstw (obiektów) korzysta z ogrzewania na paliwo stałe co powoduje zbyt duże zanieczyszczenie środowiska rozproszony charakter zabudowy na terenach wiejskich nie sprzyja rozwojowi scentralizowanego systemu zaopatrzenia w energię cieplną brak odpowiedniej ilości środków finansowych na modernizację systemu ciepłowniczego i termo modernizację budynków
6.0 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
6.1 Aktywność społeczna	więzi lokalne i duża aktywność władz samorządowych gminy stosunkowo dobre wyposażenie w urządzenia infrastruktury społecznej (oświata, kultura, służba zdrowia) duża aktywność i zmiana mentalności ludzi młodych	mało liderów, niski poziom świadomości społecznej mała aktywność części społeczności słaba aktywność zawodowa i społeczna mieszkańców wsi, zwłaszcza po pegeerowskich brak więzi integrujących środowisko lokalne mała przedsiębiorczość na terenach wiejskich	zwiększenie mobilności możliwość aktywizacji potencjału społeczności gminy wykreowanie i wspieranie nowych liderów  rozwój trans granicznych kontaktów oświatowych, naukowych i innych form współpracy w ramach Euroregionu Pomerania rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich „tworzenie” własnych zwyczajów np. Wigilia dla osób samotnych, wspólne imprezy sportowe, turnieje i festyny	konflikty społeczne wywołane regresem gospodarczym wzrost postaw pesymistycznych i poczucia braku perspektyw rozwojowych może, szczególnie na wsi, utrudnić wdrożenie strategii rozwoju gminy pogłębianie się nierówności społecznej
6.2  Edukacja i kultura	wystarczająca istniejąca baza oświatowa pięć placówek przedszkolnych i piętnaście oddziałów klas „zerowych” - obiekty w zadawalającym stanie technicznym 8 szkół podstawowych(4 w Gryfinie i 4 na wsi) i jedno gimnazjum w Gryfinie Publiczna Szkoła Podstawowa Specjalna i Gimnazjum Specjalne w Gryfinie Zespół Szkół Specjalnych w Nowym Czarnowie gimnazjum w Gartz (Niemcy) – 25 uczniów z dobrą znajomością j. niemieckiego rocznie możliwość korzystania z zajęć pozalekcyjnych w szkołach wykształcenie nauczycieli (83,8% kadry posiada wyższe wykształcenie) dobre wyposażenie szkół w biblioteki, stołówki, sale gimnastyczne – brak sali gimnastycznej jedynie w SP nr 4 w Gryfinie i w Chwarstnicy liczne szkoły ponadgimnazjalne I Liceum Ogólnokształcące w Gryfinie i Zespół Szkół Zawodowych w Gryfinie szkoły dla dorosłych Wydział dla Dorosłych ZSZ w Gryfinie Szkoły niepubliczne dla dorosłych: Centrum Edukacyjne „Zdroje” i Ośrodek Kształcenia „Edukator” Młodzieżowy Dom Kultury z pracowniami: plastyczną, teatralną muzyczno – taneczną i turystyczną przy MDK – Prywatne Ognisko Muzyczne i Środowiskowe Ognisko Wychowawcze TPD Gryfiński Dom Kultury z salą widowiskowo-kinową oraz dwoma filiami wiejskimi w Borzymiu i Bartkowie ( plastyka, teatr, muzyka, taniec) Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna w Gryfinie z filiami „Górny Taras”, Chwarstnica, Daleszewo, Pniewo, Wełtyń, Gardno, Żabnica liczne stowarzyszenia społeczno – kulturalne gazety i rozgłośnie - kluby i świetlice wiejskie	brak sprawnego systemu edukacji pozaszkolnej brak środków na dofinansowanie oświaty i kultury (niskie subwencje) brak typowych pracowni komputerowych brak typowych pracowni językowych w szkołach brak typowych przedmiotowych pracowni technicznych ok. 16% nauczycieli nie posiada wyższego wykształcenia	możliwość utworzenia gminnego centrum edukacji i przedsiębiorczości poprawa efektywności oświaty realizacja programów edukacyjnych o wysokim poziomie wiedzy kształcenie w zakresie umiejętności stosowania nowoczesnych technologii utrzymanie i rozwój aktywności mieszkańców w zakresie kultury i kultywowania tradycji rozwój współpracy oświatowej w ramach Euroregionu Pomerania przedsięwzięcia kulturalne mogą być mocną stroną promocji gminy budowa szkoły specjalnej o znaczeniu ponadgminnym	źle przygotowana reforma edukacji spadek ilości dzieci w wieku szkolnym do 2004 r. niedostosowanie oświaty do potrzeb rynku pracy niż demograficzny
6.3 Sport i rekreacja	Klub Sportowy „Energetyk” w Gryfinie – sekcja piłki nożnej (połączona z KS „Polonia”), triathlon, karate, kajakarstwo, tenis ziemny MKS „Hermes” w Gryfinie LA, piłka ręczna dziewcząt i chłopców, gimnastyka artystyczna, żeglarstwo i tenis LKS „Piast” w Gryfinie– sekcje: kolarska, szachy, piłka siatkowa, tenis stołowy, warcaby, turystyka piesza LKS „Odrzanka” w Radziszewie – piłka nożna Klub Strzelecki „Regalica” w Gryfinie LZS LEVG „Grot” w Gardnie – piłka nożna Międzyszkolny Ośrodek Sportowy – sekcje: lekka atletyka, piłka ręczna, żeglarstwo, gimnastyka artystyczna, tenis ziemny – rocznie kilkadziesiąt imprez sportowych liczne imprezy sportowe: Puchar Gryfina w Broni Pneumatycznej – międzynarodowe Mistrzostwa MKS w LA – wojewódzkie Ogólnopolskie Zawody Szachowe Trans graniczny Bieg Przełajowy Doliną Dolnej Odry – Gartz – Gryfino Ogólnopolski Rajd Baszta Ogólnopolski Turniej Szachowy – Euroliga II Ogólnopolskie Regaty Kajakowe Międzynarodowy Festiwal Mini Piłki Nożnej Międzynarodowy Puchar Pogranicza w Strzelectwie Mistrzostwa Polski Lekarzy w Tenisie Ziemnym Ogólnopolski Turniej Dziewcząt w Piłce Ręcznej Puchar Pomeranii w Strzelectwie Grand Prix Polski w Pływaniu i wiele innych imprez o zasięgu powiatowym i gminnym obiekty sportowe Zespołu Elektrowni „Dolna Odra” – stadion z widownią na 300 miejsc, boiskiem do piłki nożnej, ręcznej, bieżnią, kortami tenisowymi z widownią na 1500 miejsc, siłownią i sauną  Centrum Wodne „LAGUNA” z basenem 25,0 x 16,6 m, częścią rekreacyjną, z zapleczem socjalnym miasteczko rowerowe przy GDK wypożyczalnia kanadyjek wypożyczalnia sprzętu pływającego w Wełtyniu przystań żeglarska w Gryfinie boiska piłkarskie LKS - ów sale gimnastyczne i boiska przyszkolne place do gry w koszykówkę	ograniczona możliwość wsparcia finansowego gminy z zewnątrz za mała oferta rekreacyjna dla turystów brak obiektów sportowo – rekreacyjnych na wsiach	kreowanie nowych liderów gminy poprzez sport kontynuacja inwestycji Centrum Wodnego LAGUNA -budowa obiektów sportowych na niezamarzającym akwenie okolic elektrowni dobrze rozwinięty sport i rekreacja mieszkańców po zakończeniu inwestycji sportowo – rekreacyjnych w gminie doposażenie w sprzęt rekreacyjny szkolnych obiektów sportowych	brak ogólnopolskiej koncepcji szkolenia sportowego dzieci i młodzieży brak infrastruktury sportowej przedłużającej sezon turystyczny za mało środków na realizacje zadań bieżących i na rozwój rekreacyjno – sportowy gminy
6.4  Służba zdrowia i opieka społeczna	Szpital Powiatowy w Gryfinie z oddziałami: chirurgicznym, położniczo-ginekologiczno-noworodkowym, internistycznym, intensywnej opieki medycznej, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Nowym Czarnowie Samodzielny Publiczny Dziecięcy Ośrodek Rehabilitacji w Nowym Czarnowie z oddziałami: A – okulistycznym, B – rehabilitacyjnym, opiekuńczo-leczniczym, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Vita-Med.” w Gryfinie Pediatryczno-Internistyczny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gryfinie Zakład Usług Medycznych „Dolna Odra” w Nowym Czarnowie Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gardnie Przychodnia Kolejowa Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Stomatologia” w Gryfinie Prywatne gabinety stomatologiczne Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Pielęgniarstwo w Środowisku Nauczania i Wychowania” w Gryfinie Publiczny Zakład Pielęgnacyjno- Opiekuńczy i Opiekuńczo-Leczniczy - opieka nad ludźmi przewlekle chorymi Filia Gryfińsko – Chojeńska Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Gryfinie Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna pięć aptek żłobek – placówka opiekuńczo – wychowawcza Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gryfinie Dom Pomocy Społecznej w Nowym Czarnowie Dom Pomocy Społecznej w Dębcach Polski Komitet Pomocy Społecznej w Gryfinie Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Gryfinie – warsztaty terapii zajęciowej PCK i TPD w Gryfinie Poradnia psychologiczno – terapeutyczna w Gryfinie Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Gryfinie Klub Abstynenta „Feniks” w Gryfinie Niepubliczne placówki opiekuńczo – wychowawcze – środowiskowe ogniska wychowawcze	brak możliwości rehabilitacji oraz opieki specjalistycznej dla osób starszych brak przychodni specjalistycznych pogorszenie się dostępności do lekarza (reforma zdrowia) brak specjalistycznych, aktywnych form pomocy społecznej	utworzenie Centrum Spraw Społecznych rozbudowa istniejącego lub budowa nowego  kompleksu szpitalnego z pełnym wyposażeniem wraz z lądowiskiem dla helikopterów poprawa opieki medycznej specjalistycznej restrukturyzacja i doprowadzenie usług medycznych do potrzeb mieszkańców poprawa ogólnego stanu zdrowia mieszkańców rozwój specjalistycznych, aktywnych form pomocy społecznej budowa ośrodków opieki społecznej – dom dziecka, ośrodek opieki nad niepełnosprawnymi	reforma służby zdrowia i brak kontraktów z Kasą Chorych oraz niskie dochody mieszkańców brak środków na opiekę społeczną nastroje pesymistyczne wśród pacjentów
7.0. ROZWÓJ GOSPODARCZY	duży potencjał ludzki w wieku produkcyjnym wymagający jednak odpowiedniego przygotowania zawodowego i motywacji istniejące na terenie gminy podmioty gospodarcze „Dolna Odra” i tereny wokół elektrowni – strefa działalności przemysłowej atrakcyjne gospodarczo położenie gminy – bliskość Szczecina, granicy zachodniej Polski, korzystne oddziaływanie aglomeracji Szczecina i Berlina ( rynek pracy, rynek towarów i usług, zaplecze technologiczne) stosunkowo dobre wyposażenie w infrastrukturę techniczną sprzyjające warunki do rozwoju funkcji pozarolniczych na terenach wiejskich bardzo dobre warunki dla potencjalnych inwestorów: wydzielone tereny pod działalność usługową, produkcyjną, turystyczną oferta ulg podatkowych dla inwestorów ze strony władz gminy wydzielone tereny pod zabudowę letniskową i mieszkaniową duży potencjał surowca rolniczego i drzewnego dla rozwoju przetwórstwa istniejąca baza obiektów gospodarczych do wykorzystania po PGR – ach duży, pobliski rynek zbytu, zwłaszcza w sezonie letnim	nierównomierne rozmieszczenie infrastruktury technicznej niski poziom przygotowania zawodowego i mała przedsiębiorczość ludności obszarów wiejskich brak fachowców w niektórych branżach sprowadzanie komponentów do przetwórstwa z zewnątrz gminy, przy znacznych możliwościach rodzimej produkcji brak zakładów przetwórstwa mięsnego i owocowo – warzywnego sezonowość zbytu zbyt dużo niekontrolowanego, „chodnikowego” handlu i tzw. promowa strefa bezcłowa słabo rozwinięty system zaopatrzenia wsi i rolnictwa oraz zbytu produktów rolnych brak zakładów specjalistycznych, świadczących usługi niska estetyka i standard handlu i usług za małe zainteresowanie inwestorów z zewnątrz podjęciem działalności gospodarczej na terenach wiejskich ograniczony rynek zbytu na produkty i usługi na terenach wiejskich	rozwój nowoczesnego budownictwa mieszkaniowego otwarcie przejścia granicznego dla pieszych, rowerzystów i samochodów osobowych w rejonie mostu na Regalicy powstanie centrum handlowo – gastronomiczno – usługowego z możliwością utworzenia strefy wolnocłowej centrum produkcyjno – usługowe w sąsiedztwie projektowanego węzła drogowego autostrady A3 na północ od Gardna rozwój usług rekreacyjno – turystycznych na terenach wiejskich przemysłowy rozwój terenów wzdłuż drogi do Elektrowni „Dolna Odra” i przy ulicy Fabrycznej w Gryfinie – wykorzystanie istniejącej infrastruktury lokalizacja na obrzeżach miasta nowych instytucji i zakładów neutralnych dla środowiska powiązanie miejscowej produkcji z rozwojem przetwórstwa ( rozwój przemysłu rolno – spożywczego, owocowo – warzywnego i hodowli i przetwórstwa ryb ) zagospodarowanie obiektów po PGR – ach na cele produkcyjne i magazynowe pozyskanie środków pomocowych Unii Europejskiej i Banku Światowego do dalszego zdynamizowania rozwoju gospodarczego gminy budowa nowoczesnej, o bardzo wysokim standardzie bazy rekreacyjno – wypoczynkowej większa promocja, reklama gminy na zewnątrz rozwój eksportu (przetwórstwa owocowo – warzywnego) obniżanie kosztów produkcji rozwój turystyki rozwój funkcji pozarolniczych rozwój ekonomiczny gminy wzrost dochodów firm i gminy aktywizacja gospodarcza terenów wiejskich organizacja dokształcania i przekwalifikowania zawodowego w pożądanych kierunkach w ramach Gminnego Centrum Przedsiębiorczości wykorzystanie walorów przyrodniczo – krajobrazowych dla rozwoju agroturystyki, rękodzieła, produkcji ekologicznej żywności prywatyzacja na dogodnych warunkach mienia państwowego i komunalnego na potrzeby małych i średnich firm poprawa poziomu życia mieszkańców	niestabilna polityka fiskalna państwa wobec małych i średnich firm migracja młodych, wykształconych fachowców do większych ośrodków miejskich brak konsekwencji  w podejmowaniu wspólnych przedsięwzięć z sąsiednimi gminami wzrastające koszty utrzymania zakładów – nośniki energii, podatki powstawanie super- i hipermarketów konkurencja dużych ośrodków miejskich słaba kondycja finansowa części firm zbyt długi okres przedakcesyjny do UE niekontrolowany import towarów nieatrakcyjna polityka państwa w stosunku do małych i średnich firm brak przemysłu i firm budowlanych powoduje powstanie nadmiaru siły roboczej i wzrost bezrobocia szczególnie na wsi słaba kondycja finansowa większości firm zwiększa ryzyko ich upadku ograniczenie inwestycji ograniczenie wpływów do budżetu gminy pogorszenie nastrojów społecznych
8.0 ZARZĄDZANIE I SAMORZĄDNOŚĆ GMINY	sprawny Zarząd Miasta i Gminy oraz kompetentna Rada Miejska powszechna świadomość potrzeby rozwoju gminy wśród mieszkańców uaktywnienie mieszkańców w kierunku opracowania i realizacji planów rozwojowych gminy	zbyt małe kompetencje Samorządu Gminy brak środków na realizację zadań inwestycyjnych i społecznych gminy mała dostępność do środków budżetowych na realizację zadań powierzonych gminie – (oświata, kultura, sport ) zbyt mała aktywność w podejmowaniu z sąsiednimi gminami wspólnych przedsięwzięć w zakresie infrastruktury turystycznej	zastosowanie doskonalszych i precyzyjniejszych narzędzi – wskaźników przy ocenie potencjału i kondycji finansowej gmin, odejście od wymogu co najmniej 50 % udziału środków własnych w kosztach inwestycji,  wykorzystanie funduszy pomocowych i możliwością łączenia na wspólne zadania inwestycyjne środków województwa, powiatu, gminy,	-przekazywanie nowych zadań gminom przez administrację rządową bez odpowiedniego zabezpieczenia finansowego, -niewywiązywanie się z zadań przypisanych administracji rządowej, lecz bezpośrednio związanych z gospodarką gminy (np. złe zarządzanie drogami wojewódzkimi i krajowymi), co zmusza ją do dofinansowania i przejmowania nie swoich zakresów działalności) -ustawiczne uszczuplanie funduszy rządowych na dofinansowanie inwestycji z zakresu zadań własnych gmin, przy równoczesnym niedostatecznym postępie partycypacji gmin w podziale dochodów budżetów państwa, -przyzwolenie władz państwowych na autonomizację i zbiurokratyzowanie  działalności wielu funduszy celowych